Ուղղորդիչ խորհրդատվություն

Օտարերկրյա պետություններում երկար տարիներ բնակություն հաստատած և Հայաստանի Հանրապետություն վերադարձած շատ քաղաքացիներ վերադարձից հետո հաճախ բախվում են մի շարք խնդիրների, որոնք լինում են ինչպես փաստաթղթային, իրազեկման, կացարանի, զբաղվածության, լեզվական, մշակութային, սոցիալական ապահովության, այնպես էլ՝ առողջական, հոգեբա-նական և այլն:

Վերոնշյալ հիմնախնդիրների շարքում վերադարձածների համար առաջնահերթ խնդիր է տեղեկատվության պակասը, որը լուրջ խոչընդոտ է հայրենիքում նրանց վերահաստատման համար:

Վերադարձողներից շատերը տարիների ընթացքում կորցրած են լինում հայրենիքում ունեցած իրենց կապերը, բավականաչափ տեղեկացված չեն լինում երկրի օրենսդրական դաշտում և պետական կառավարման տարբեր օղակներում տեղի ունեցած փոփոխություններից, իրազեկ չեն լինում հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում տեղի ունեցող գործընթացների և վերադարձից հետո իրենց հիմնախնդիրների լուծմանն աջակցող համապատասխան կառույցների և ծրագրերի մասին:  

Հայաստան վերադարձող ՀՀ քաղաքացիների լիարժեք և կայուն վերաինտեգրումն ապահովելու  նպատակով ՀՀ ՏԿԵՆ միգրացիոն ծառայությունն իրականացնում է ՀՀ կառավարության 2020թ. մարտի 19-ի N 336-Լ որոշմամբ հաստատված «ՀՀ վերադարձող (այդ թվում՝ հարկադիր վերադարձող) քաղաքացիների վերաինտեգրմանն ուղղված առաջնային աջակցության պետական ծրագիրը», որի շրջանակներում վերադարձողներին տրամադրվում է տեղեկատվական աջակցություն և կարիքներին համապատասխան ուղղորդում:

Մասնավորապես, ծրագրի շրջանակներում իրականացվում են հետևյալ միջոցառումները՝

1.  Վերադարձած միգրանտների՝ իրենց հիմնախնդիրների լուծման ուղղությամբ առկա մեխանիզմների վերաբերյալ իրազեկվածության աստիճանի բարձրացում  հետևյալ ուղղություններով՝

• երկրի օրենսդրական դաշտի, պետական կառավարման համապատասխան հիմնարկ­ների ու վերադարձողների հիմնախնդիրների լուծմանն առնչվող այլ կազմակեր­պու­թյունների գործունեության,

• առողջապահական ծառայությունների, մասնավորապես՝ պետության կողմից երաշխավորված անվճար և արտոնյալ պայմաններով բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող  կազմակերպությունների ցանկի և պետության կողմից երաշխավորված  անվճար և արտոնյալ պայմաններով բժշկական օգնություն և սպասարկում ստանալու   իրավունք ունեցող բնակչության սոցիալապես անապահով ու առանձին (հատուկ) խմբերում ընդգրկված անձանց բժշկական օգնության և սպասարկման կազմակերպման մեխանիզմների,

• սոցիալական աջակցության ծրագրերի և դրանք իրականացնող մարմինների,

• կենսաթոշակային ապահովության համակարգի,

• զինապարտության հետ կապված հարցերի,

• անձնական իրերի տեղափոխման մաքսազերծման արտոնությունների,

• փաստաթղթային խնդիրների, մասնավորապես՝ անձնագրային և երկքաղաքա­ցիության ձեռքբերման հետ կապված հարցերի և այլն:

2. Առողջապահական խնդիրների լուծման նպատակով վերադար­ձողների ուղղորդում՝  

• առողջության հրատապ խնդիրներ ունեցող վերադարձողները, ըստ իրենց կարիքների, բանավոր տեղեկատվության տրամադրման միջոցով ուղղորդվում են ԱԱՊ (առողջության առաջնային պահպանման) կազմակերպություններ։

   

   

3. Խոցելի խմբերի՝ իրենց կարիքներին համապատասխան աջակցություն տրամադրող հաստատություններում տեղավորվելու, և խնամք ստանալու նպատակով  ուղղորդում  դեպի  համապատասխան կազմակերպություն­ներ՝

• կազմակերպվում են առանց ուղեկցության վերադարձած անչափահասներին և Հայաստանում առանց ծնողական խնամքի մնացած երեխաներին օդանավակայանում և սահմանի այլ անցակետերում դիմավորելու, համապատասխան հաստատություններում տեղավորելու և նրանց հետագա խնամքը կազմակերպելու հարցերը,

• կազմակերպվում են 18 տարին լրացած և հաշմանդամություն ունեցող, ինչպես նաև տարեց անձանց (65 տարին լրացած) համապատասխան խնամքի կենտրոններում տեղավորման հարցերը։

Այսպիսով, բոլոր նրանք, ովքեր վերադարձից հետո կարիք ունեն ստանալու իրավական և սոցիալական տարաբնույթ հարցերի շուրջ խորհրդատվություն, ինչպես նաև տեղեկատվություն վերադարձող անձանց վերաինտեգրման գործընթացում ներգրավված տեղական, միջազգային կազմակերպությունների և պետական կառույցների, ընթացիկ վերաինտեգրման ծրագրերի և դրանց շրջանակներում հատկացվող աջակցության տեսակների մասին, կարող են դիմել ՀՀ ՏԿԵՆ միգրացիոն ծառայության վերադարձի և վերաինտեգրման բաժին (հեռ.՝+ 374 60 275-017, + 374 60 275-018)  կամ այցելել Միգրացիոն ծառայություն (Հասցե՝ ՀՀ, ք. Երևան, Կ. Ուլնեցու 31/3):

Ծառայության աշխատակիցը սահմանված կարգով կկազմակերպի ծառայություն դիմած վերադարձողների ընդունելությունը, վերադարձողի հետ կվարի կարիքների գնահատման հարցազրույց և վերջինիս կտրամադրի իր կարիքներին համապատասխան խորրդատվություն/ տեղեկատվություն: Անհրաժեշտության դեպքում վերադարձողը կարող է ուղղորդվել իր խնդիրների լուծմանն աջակցող համապատասխան իրավասու հաստատություններ: